Kitap Kardeşliği ile Edebiyat Durağı | Garip Akımı

Sevgili Kitap kardeşlerimiz, 

bu haftadan itibaren her Çarşamba, 

hepimizin ortak tutkusu olan “edebiyat”ın çeşitli akımları hakkında kısa ve öz bilgilerle sizinle olacağız.

Orhan Veli’nin 100. doğumgünü vesilesiyle, bu hafta Birinci Yeni, daha yaygın ismi ile Garip Akımı ile başlıyoruz.

Orhan Veli, Melih Cevdet Anday ve Oktay Rifat Horozcu 1941 yılında çıkardıkları Garip adlı ortak kitapları ile, o zamana kadar hece ve aruz ölçüsü ile kafiyeler arasına hapsolmuş şiir gündemine resmen bomba gibi düştüler. Öyle farklı bir şiir anlayışları vardı ki, bilinen tüm kalıplara meydan okuyorlardı. Yazdıkları şiir sokaktaki vatandaşa hitap etmeliydi, hece ve aruzla işi zorlaştırmanın anlamı yoktu. Şiirlerinde espri anlayışı vardı, ince mizahı seviyor; süslü ve abartılı kelimelerden ise nefret ediyorlardı. Günlük konular hakkında şiirler yazıyorlardı, bu daha evvel hiç görülmemişti. Toplumsal sorunlara parmak basıyor, ama aynı zamanda siyasetten uzak bir tavır benimsiyorlardı. Geçim peşinde olan bir insan şiirde konu edilebiliyordu mesela, yahut “Dalgacı Mahmut” diye bildiğimiz işi gücü gökyüzünü boyamak olan adamı anlatıyordu Orhan Veli.. Şiiri halka yakınlaştıran akım Birinci Yeni olmuştur diyebiliriz, ancak Garip akımı 1950’de Orhan Veli’nın ansız ölümü ile ne yazık ki son bulur.

Garip akımının şiirlerini, gelecek çarşambaya kadar sizlerle paylaşacağız. Bir sonraki Çarşamba, yeni bir edebiyat köşesinde görüşmek üzere!